Viêm da mụn trứng cá là gì? Cách điều trị và chăm sóc da tại nhà

Viêm da mụn trứng cá thường xuất hiện ở những người có làn da nhờn hoặc chăm sóc da không đúng cách. Mụn trứng cá khi bị viêm có dạng sẩn, chứa mủ hay dạng nang bị tổn thương, khi sờ vào thấy nổi cộm trên da và đau nhức. Nếu không có phương pháp điều trị kịp thời và đúng cách, mụn sẽ bị sưng viêm nghiêm trọng và để lại các vết sẹo lõm trên da, gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ.

Viêm da mụn trứng cá là gì?

Viêm da mụn trứng cá bao gồm các nốt sần đỏ, có chứa mủ và xuất hiện dưới dạng nang bọc. Những nốt mụn này thường sưng viêm, khi chạm tay vào sẽ có cảm giác đau nhức khó chịu.

Bình thường, chất nhờn sẽ được các nang lông tuyến bã tiết ra giúp giữ ẩm cho làn da. Khi bị mụn trứng cá, nội tiết tố androgen trong cơ thể sẽ tiết ra nhiều, bám dính vào các thụ thể đặc hiệu có trên bề mặt tế bào tuyến bã, kích thích tuyến bã phát triển, giãn nở lỗ chân lông làm tăng tiết chất nhờn, tăng sừng hóa cổ nang. Vi khuẩn gây mụn P.acnes sẽ chuyển hóa các acid béo tự do có trong tế bào và chất nhờn bị tích tụ tạo ra mụn ẩn, mụn mủ và mụn bọc.

Người bệnh bị mụn trứng cá viêm tại nang lông là do vi khuẩn P.acnes và các vi trùng khác từ bên ngoài như liên cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn gây ra. Loại mụn viêm này thường xuất hiện ở cả nam và nữ trong độ tuổi dậy thì, trong đó nữ giới thường bị nhiều hơn nam giới. Mụn mọc nhiều trên mặt gây mất thẩm mỹ, khiến người bệnh cảm thấy tự ti và không thoải mái khi giao tiếp. Do đó việc tìm hiểu kỹ nguyên nhân và điều trị dứt tiềm tình trạng này là điều vô cùng cần tiết.

Triệu chứng da bị viêm do mụn

Mụn trứng cá viêm tạo ra nhiều tổn thương khác nhau, dưới đây là những dấu hiệu cho thấy bạn bị viêm da mụn trứng cá:

• Da mặt nổi sẩn đỏ: Đây là dạng mụn viêm được thể hiện bằng những nốt gò lên mặt, trên da lúc này có thể chưa xuất hiện vi khuẩn gây mụn P.acnes. Mụn có kích thước nhỏ, không có mủ, chưa sưng đau. Loại mụn này xuất hiện tình trạng viêm nhẹ ở vùng da trung bì. Nếu có tác động từ bên ngoài, mụn sẩn sẽ phát triển thành mụn mủ.
• Xuất hiện nhiều mụn mủ: Đây là dạng mụn viêm tiêu biểu, được biểu hiện bằng những nốt mụn nhú nổi gồ cao, phần chóp có màu trắng đục chứa mủ. Mụn mủ xảy ra khi vách nang lông bị vỡ, vi khuẩn xâm nhập cùng với bạch cầu sinh ra các nốt mụn mủ trắng gây đau nhức.
• Có các nốt mụn dạng cục: Đây là dạng mụn viêm có tổn thương nghiêm trọng, được biểu hiện bằng những cục mụn sưng đỏ và đau nhức nằm sâu dưới da. Tổn thương này xuất hiện do vách nang lông bị vỡ ở phần sâu khiến vi khuẩn xâm nhập xuống phần trung bì, nối tiếp sang nang lông và các vùng da kế cận. Đây là tình trạng viêm da mụn trứng cá rất nặng, sự lây lan của mụn được thể hiện ở cả bề sâu lẫn bề ngang.
• Mụn dạng nang mọc thành cụm: Đây là viêm da mụn trứng cá có tính chất phúc tạp nhất, những tổn thương trên da ở mức độ nghiêm trọng do vách nang lông bị vỡ và lây lan qua nhiều nang lông khác, hình thành một túi mủ lớn nằm sâu bên trong da. Mụn nang là một túi mủ mềm có kích thước từ 0,5 đến vài cm, kèm theo đó là triệu chứng đau nhức, ngứa và sưng đỏ.

Nguyên nhân gây mụn trứng cá

Người bệnh bị viêm da mụn trứng cá có thể do những nguyên nhân chủ yếu sau đây:

• Vệ sinh da mặt sai cách, khiến da không sạch, lỗ chân lông bị tích tụ nhiều bã nhờn và bụi bẩn, gây bít tắc hình thành nên những nốt mụn viêm.
• Ảnh hưởng của hormone do các yếu tố như: Trong độ tuổi dậy thì, chu kỳ kinh nguyệt, stress, căng thẳng, mất ngủ, thức khuya, sử dụng thuốc Tây y bừa bãi,… khiến mụn trứng cá xuất phát từ bên trong cơ thể.
• Chế độ ăn uống không khoa học, thường xuyên sử dụng các thực phẩm như đồ ăn cay nóng, chiên xào, nhiều dầu mỡ, đồ ngọt, rượu bia thuốc lá,… làm tăng tiết sự hoạt động của tuyến bã nhờn, khiến da dễ nổi mụn.
• Môi trường ô nhiễm, tiếp xúc nhiều với bụi bẩn, ánh nắng mặt trời, khiến da bị tổn thương, lâu ngày sẽ hình thành mụn bọc.
• Sử dụng mỹ phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ hoặc các loại mỹ phẩm không tương thích với làn da, khiến da bị dị ứng, nổi mụn, sưng viêm.
• Mụn trứng cá bị viêm cũng có thể do các thói quen xấu như sờ tay lên mặt, tự ý nặn mụn, không giặt vỏ gối thường xuyên, không đeo khẩu trang khi ra ngoài,…

Các cách trị viêm da mụn trứng cá phổ biến nhất

Khi bị viêm da mụn trứng cá, trước hết người bệnh nên ngưng sử dụng tất cả các loại mỹ phẩm và các loại thuốc tránh thai. Tuyệt đối không được tự ý nặn mụn sẽ khiến tình trạng viêm da nặng hơn hoặc để lại sẹo rỗ trên mặt. Tiếp đó bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tìm hiểu rõ nguyên nhân gây mụn, nhằm có được phương pháp điều trị thích hợp nhất.

Cách trị viêm da mụn trứng cá bằng thuốc Tây y

Đối với tình trạng bị viêm da mụn trứng cá ở mức độ nghiêm trọng bạn có thể áp dụng các loại thuốc sau:

• Thuốc làm giảm da dầu: Thuốc kháng Androgen, Ostrogen, acetate de cyproteron, Spironolactone và Isotrétinoine.
  Ngăn chặn sự căng ứ chất bã: Sử dụng vitamin A acid tại chỗ, Isotrétinoine, Peroxyde de benzoyle, Adapalene.
• Thuốc hạn chế viêm: Peroxyde de benzoyle, tiêm Corticoid, điều trị lạnh đối với tổn thương dạng cục nang.
• Dùng thuốc kháng sinh: Một số loại kháng sinh được dùng như: Kháng sinh đường uống (Tetracycline, Erythromycine), kháng sinh đường tiêm (Erythromycine, Clindamycine).
• Lấy nhân mụn: Trong một số trường hợp nhất định, bạn có thể nhờ bác sĩ lấy mủ đối với những nốt mụn mủ, mụn bọc ở mức độ viêm nhẹ, mụn chưa lan sang các vùng da xung quanh.
• Uống retinoids do bác sĩ kê đơn: Đây là cách điều trị sau cùng khi những phương pháp mà bác sĩ đưa ra bên trên không hiệu quả. Bởi retinoids có tác dụng phụ rất mạnh. Bạn không nên sử dụng khi chưa có chỉ dẫn của bác sĩ.

Đối với các loại mụn trứng cá bị viêm sâu nghiêm trọng thường để lại sẹo xấu trên da. Khi đó bác sĩ sẽ cho bạn uống kháng sinh ngay từ đầu để tránh mụn sưng to nhiều hơn, đồng thời kết hợp với các biện pháp điều trị khác. Một số biện pháp trị mụn công nghệ cao bạn có thể áp dụng nếu tình trạng mụn viêm trở nên nghiêm trọng như:

• Liệu pháp tiêm: Sử dụng kim hoặc ánh sáng để đưa hóa chất và chất chống oxy hóa trực tiếp vào lỗ chân lông nhằm làm giảm sự hoạt động của tuyến bã nhờn, kích thích tế bào da mới phát triển.
• Mài mòn và siêu mài mòn: Đây là phương pháp điều trị loại bỏ các tế bào da chết, thúc đẩy da mới phát triển, ngăn ngừa tình trạng bít tắc lỗ chân lông.
• Lột da bằng hóa chất: Cách này được sử dụng để loại bỏ các tế bào da chết, ngăn chặn lỗ chân lông bị bít tắc. Một số loại hóa chất được dùng phổ biến đó là axit salicylic và axit glycolic.

Bác sĩ da liễu sẽ đánh giá dựa trên tình trạng viêm da mụn trứng cá của bạn ở mức độ nào để đưa ra những phương pháp điều trị thích hợp nhất.

Mẹo dân gian hỗ trợ trị mụn trứng cá viêm

Ngoài việc sử dụng thuốc, bạn có thể tìm hiểu những cách trị viêm da mụn trứng cá như sau:

• Dùng tinh dầu tràm trà: Một nghiên cứu được thực hiện trên 60 bệnh nhân được công bố trên Tạp chí da liễu, Thần kinh và Bệnh học Ấn Độ cho biết, tinh dầu tràm trà với nồng độ 5% có thể giúp điều trị mụn trứng cá ở thể nhẹ và trung bình. Mỗi ngày bạn sử dụng một ít tinh dầu tràm trà chấm lên vị trí các nốt mụn, sau khoảng 15 phút thì rửa mặt lại thật sạch. Thực hiện liên tục trong nhiều tuần sẽ giúp tình trạng sưng viêm trên da được cải thiện.
• Thoa trà xanh lên da: Trà xanh rất giàu chất chống oxy hóa, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc thoa trà xanh trực tiếp lên da sẽ mang đến nhiều lợi ích trong việc điều trị mụn trứng cá tại nhà. Điều này được lý giải rằng trong thành phần của trà xanh có chứa nhiều chất chống oxy hóa EGCG, flavonoid và tanin, có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn, giảm sản xuất bã nhờn và ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây mụn P.Acnes. Bạn có thể đắp mặt nạ trà xanh mỗi tuần 3 – 4 lần để giúp loại bỏ những nốt mụn trên da.
• Dùng tinh bột nghệ và mật ong: Nghệ và mật ong là hai nguyên liệu làm đẹp phổ biến, an toàn, lành tính được nhiều người sử dụng và cho thấy kết quả tốt. Ngoài công dụng dưỡng trắng và làm liền sẹo trên da, mật ong nghệ còn có khả năng chăm sóc da nhờn mụn hiệu quả. Bạn chỉ cần trộn mật ong với bột nghệ và một ít nước sạch để tạo thành hỗn hợp dạng sệt. Sau đó đắp lên mặt trong khoảng 20 phút để dưỡng chất thấm sâu vào da. Mỗi ngày áp dụng 1 lần để làn da nhanh chóng được cải thiện.
• Dùng giấm táo: Giấm táo có khả năng tiêu diệt vi khuẩn gây mụn trứng cá trên da hiệu quả. Đặc biệt, giấm táo có chứa một lượng acid hữu cơ vô cùng lớn có thể ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm và giúp làm lành sẹo. Cách sử dụng giấm táo rất đơn giản, bạn trộn 1 phần giấm táo với 3 phần nước, sau khi rửa mặt sạch thì dùng bông gòn thấm dung dịch rồi thoa đều lên da. Khoảng 5 phút sau bạn rửa mặt lại với nước sạch. Mỗi ngày áp dụng 1-2 lần để mang lại hiệu quả cao nhất.

Phương pháp trị mụn bằng mẹo dân gian thường mang đến tác dụng chậm. Đối với tình trạng viêm da mụn trứng cá ở mức độ nghiêm trọng, bạn cần kiên trì thực hiện đều đặn trong thời gian dài, kết hợp với chế độ ăn uống và dùng thuốc Tây y do bác sĩ kê đơn, như vậy mới đạt được kết quả như ý.

Thuốc Đông y điều trị viêm da mụn trứng cá

Y học cổ truyền cho rằng mụn trứng cá là do phong nhiệt nung nấu kết tụ ở phế kinh, phát ra mặt mũi, hoặc do ăn quá nhiều đồ ăn cay nóng, dầu mỡ mà sinh nhiệt, tỳ vận kém, nhiệt độc uất kết ở bì phu gây nên mụn trứng cá.

Để điều trị nhanh và chính xác, Đông y chia mụn trứng cá thành 4 thể bao gồm:

Thể phế kinh phong nhiệt

• Triệu chứng: Mụn trứng cá đỏ, sưng đau, có mủ, hơi ngứa, chất lưỡi đỏ, rêu vàng, mạch tế sác hoặc phù sác.
• Phương pháp điều trị: Sơ phong tuyên phế, thanh nhiệt giải độc.
• Bài thuốc bao gồm: Tỳ bà diệp 12g, đảng sâm 12g, tang bạch bì 12g, hoàng bá 6g, hoàng liên 6g, cam thảo 06g.

Thể trường vị thấp nhiệt

• Triệu chứng: Da nhiều dầu nhờn, nổi sẩn, có mụn mủ, táo bón, tiểu vàng đậm, đầy bụng, chán ăn, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng nhớt, mạch hoạt sác.
• Điều trị theo phương thức: Thanh trường hóa thấp, thông phủ tiết nhiệt.
• Bài thuốc bao gồm: Xa tiền 12g, hoàng bá 10g, xích thược 10g, hoàng cầm 10g, chi tử 10g, cam thảo 6g, đại hoàng 4g.

Thể tỳ hư không kiện vận

• Triệu chứng: Mụn viêm lâu ngày không khỏi, da mặt xám, kém tươi tắn, mụn tái phát nhiều lần, mụn bọc mủ, cơ thể mệt mỏi, chán ăn, lưỡi bệu, rêu trắng, đại tiện lỏng, mạch nhu hoạt.
• Điều trị theo cách: Kiện tỳ hóa thấp.
• Bài thuốc bao gồm: Đảng sâm 12g, bạch linh 12g, hoài sơn 12g, bạch truật 12g, ý dĩ 12g, liên nhục 10g, sa nhân 8g, cát cánh 8g, bạch biển đậu 8g, cam thảo 4g.

Thể can uất huyết ứ

• Triệu chứng: Dễ nổi nóng, mụn kết lại thành đám, trên mặt có nhiều sẹo thâm sau khi hết mụn, lưỡi thâm, rêu mỏng, mạch hoạt sác.
• Điều trị theo phương pháp: Hoạt huyết hóa ứ, sơ can giải uất.
• Bài thuốc bao gồm: Thục địa 12g, xích thược 12g, sài hồ 12g, đương quy 12g, đan bì 12g, xuyên khung 10g, đào nhân 10g, uất kim 10g, chi tử 10g, hồng hoa 8g.

Cách trị viêm da mụn trứng cá bằng thuốc Đông y thường cho kết quả khá chậm, do đó người bệnh cần kiên trì sử dụng trong thời gian dài mới đạt được hiệu quả như ý.

Lưu ý: Nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.

Địa chỉ điều trị viêm da mụn trứng cá

Với những người bị viêm da mụn trứng cá ở mức độ nghiêm trọng, bạn nên chủ động đến gặp các bác sĩ da liễu để được thăm khám và tìm ra được phương pháp điều trị tốt nhất.

Việc lựa chọn cơ sở điều trị uy tín là điều vô cùng quan trọng bởi nó không chỉ liên quan đến yếu tố thẩm mỹ mà còn làm ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. Dưới đây là một số địa chỉ điều trị viêm da mụn trứng cá uy tín người bệnh có thể tham khảo:

• Bệnh viện Da liễu Trung ương: Bệnh viện là địa chỉ uy tín hàng đầu trong việc thăm khám và điều trị các bệnh liên quan đến da liễu trong đó có các vấn đề về mụn trứng cá, mụn viêm, mụn bọc,… Người bệnh có thể đến khám theo địa chỉ số 15A đường Phương Mai, quận Đống Đa. Điện thoại liên hệ: 19006951.
• Bệnh viện Da liễu Hà Nội: Bệnh viện có thế mạnh trong điều trị các bệnh về tuyến bã như: Trứng cá, đa u nang, viêm da tiết bã, viêm da mủ, viêm nang lông,.. Bệnh viện có địa chỉ tại số 79B đường Nguyễn Khuyến, quận Đống Đa. Điện thoại liên hệ: 0903479691.
• Viện da liễu Hà Nội – Sài Gòn: Nhờ được trang bị nhiều máy móc tiên tiến hiện đại cùng đội ngũ bác sĩ, kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, đơn vị giúp điều trị hiệu quả các vấn đề về da liễu như: Viêm da mụn trứng cá, mô sẹo, nám, tàn nhang,… Viện da liễu có địa chỉ tại số 123 đường Hoàng Ngân, quận Thanh Xuân. Điện thoại liên hệ: 0983058939.
• Bệnh viện da liễu TP.HCM: Quy trình điều trị mụn trứng cá tại bệnh viện luôn được thực hiện theo tiêu chuẩn y khoa. Đảm bảo làn da của bạn sẽ sớm loại bỏ các nang mụn, các ổ viêm nhiễm và tránh tình trạng mụn tái phát sau điều trị. Địa chỉ tại số 2 đường Nguyễn Thông, quận 3. Điện thoại liên hệ: 0839308131.

Chế độ chăm sóc da khi bị mụn viêm

Viêm da mụn trứng cá là nỗi ám ảnh đối với nhiều người bởi những nốt mụn viêm này không chỉ gây đau nhức, mất thẩm mỹ mà còn cực kỳ cứng đầu và khó chữa. Vì thế bạn nên lưu ý cách chăm sóc da để giúp tình trạng viêm nhiễm được thuyên giảm và ngăn ngừa mụn quay trở lại.

• Luôn giữ da mặt sạch sẽ vào buổi tối trước khi đi ngủ bằng cách dùng các sản phẩm tẩy trang và sữa rửa mặt phù hợp với da để lỗ chân lông được thông thoáng.
• Không sờ tay lên mặt, không dùng tay nặn mụn để tránh làm tình trạng viêm nhiễm trên da trở nên nghiêm trọng hơn.
• Không dùng các loại mỹ phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ hoặc đã hết hạn sử dụng. Tốt nhất nên hạn chế trang điểm để làn da được nghỉ ngơi, lỗ chân lông được thông thoáng.
• Nên đi ngủ sớm và luôn giữ cho mình trạng thái tâm lý vui vẻ. Tránh thức khuya, ngủ không đủ giấc, căng thẳng stress. Bởi điều này sẽ làm ảnh hưởng đến gan, từ đó sinh nhiệt và khiến mụn viêm xuất hiện nhiều hơn.
• Nên ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi, uống nhiều nước để thanh lọc cơ thể, giúp mát gan, giải nhiệt.
• Hạn chế sử dụng các loại đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, thay vào đó bạn nên chế biến đồ ăn dưới dạng luộc, hấp để hạn chế sự tăng tiết của tuyến bã nhờn trên da.
• Nên thường xuyên vệ sinh môi trường sống, thay giặt vỏ gối, ga đệm, chăn màn mỗi tuần 1 lần để loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn.
• Khi ra ngoài cần đeo khẩu trang, kính râm, áo chống nắng và đặc biệt nên sử dụng kem chống nắng loại có chỉ số SPF 30+ trở lên.
• Nên hạn chế sử dụng các loại thuốc Tây y, nhất là thuốc tránh thai. Bởi loại thuốc này không chỉ gây ảnh hưởng tới nội tạng mà còn làm thay đổi hormone trong cơ thể, khiến mụn xuất hiện nhiều.
• Với những người bị viêm da mụn trứng cá nặng, có dấu hiệu lây lan sang những vùng da khác thì cần phải đi khám bác sĩ da liễu, đồng thời tuân thủ đầy đủ theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Việc điều trị viêm da mụn trứng cá hiện nay không còn quá khó khăn. Tuy nhiên người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu trước khi áp dụng bất cứ phương pháp trị mụn nào. Tốt nhất là nên đến các bệnh viện da liễu uy tín để được hướng dẫn cụ thể về cách điều trị và chăm sóc da, tránh tình trạng mụn kéo dài hoặc tái phát về sau.