Viêm Da Ở Trẻ Sơ Sinh: Phân Loại Và Cách Điều Trị Thích Hợp

Viêm da ở trẻ sơ sinh là tình trạng phổ biến, mặc dù chúng không gây nguy hiểm hay ảnh hưởng tới sức khỏe nhưng lại khiến các bé cảm thấy khó chịu. Bên cạnh đó, nếu bệnh trở thành mãn tính sẽ gây ảnh hưởng tới thẩm mỹ làn da và khiến trẻ mất tự tin về sau. Vậy nên, để tránh tình trạng này, cha mẹ cần phân biệt đâu là loại viêm da cơ bản thường xảy ra ở trẻ sơ sinh và cách điều trị phù hợp, an toàn nhất với các bé là gì. Theo dõi bài viết dưới đây của Viện Da Liễu để biết thêm thông tin chi tiết. 

Các loại viêm da ở trẻ sơ sinh và các điều trị cụ thể

Trẻ sơ sinh là đối tượng dễ mắc các bệnh lý về da, mặc dù viêm da không nguy hiểm nhưng chúng gây ảnh hưởng không nhỏ tới tính thẩm mỹ và khiến trẻ cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu. Dưới đây là thông tin chi tiết về 3 loại viêm da ở trẻ sơ sinh mà cha mẹ cần nắm được. 

Viêm da tiết bã

Viêm da tiết bã là bệnh da liễu khá phổ biến, xảy ra ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là ở trẻ em sơ sinh. Bệnh lý này có đặc trưng là làm da đỏ và tróc vảy ở vùng mặt, ngực, lưng và đầu.

Nguyên nhân

Các nguyên nhân gây nên tình trạng viêm da tiết bã ở trẻ em hiện nay vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, các nghiên cứu chỉ ra rằng, bệnh lý này có liên quan tới một số yếu số sau:

• Do sự tăng tiết hoạt động tuyến bã nhờn từ tác dụng của Androgen trong cơ thể mẹ di truyền sang con qua nhau thai.
• Do yếu tố cơ địa và hệ miễn dịch của các bé.
• Do di truyền từ bố, mẹ, người thân thế hệ trước đó.
• Các tác động từ môi trường bên ngoài cũng có thể khiến trẻ bị viêm da. 
• Sự xuất hiện của nấm da Malassezia – nấm ái mỡ thường sống ở các tuyến bã nhờn gây nên tình trạng viêm da ở trẻ sơ sinh. 

Dấu hiệu nhận biết

Viêm da tiết bã nhờn ở trẻ thường có những triệu chứng và dấu hiệu nhận biết như sau:

• Da dầu, nhiều vảy nhờn, dính và thường tập trung ở đỉnh đầu, tạo thành lớp dày, lan ra khắp da đầu tạo thành những mảng vảy, dân gian còn gọi là “cứt trâu”.
• Da có thể ửng đỏ, đôi khi rụng tóc kèm vảy nhưng tóc sẽ mọc lại.
• Trường hợp viêm da tiết nhờn bị bội nhiễm, da xung quanh sẽ bị sưng tấy, đỏ, có nước hoặc mủ hình thành. 
• Da đầu ngứa, khó chịu, làm ảnh hưởng tới sự phát triển và tâm lý của trẻ. 

Cách điều trị

Viêm da dầu tiết bã nhờn là bệnh lý không nguy hiểm và chúng có thể khỏi sau vài tháng. Tuy nhiên, để giúp các con cảm thấy dễ chịu cũng như hạn chế tình trạng này hiệu quả thì các bạn có thể tham khảo các biện pháp dưới đây:

• Cần gội đầu cho bé mỗi ngày với dầu gội chuyên dùng cho trẻ sơ sinh. Nhẹ nhàng xoa đầu bé bằng ngón tay hoặc khăn lau để vảy bong tróc trước khi xả nước cho sạch dầu gội. 
• Nếu vảy không bong, hãy xoa dầu ăn hoặc vài giọt dầu khoáng lên da đầu của trẻ để vảy ngâm trong dầu vài phút. Sau đó, mẹ chải và gội đầu cho bé như thường lệ, lưu ý nên gội sạch để tránh làm tình trạng viêm da tiết dầu nặng hơn. 
• Khi các vảy biến mất, hãy gội đầu cho trẻ vài ngày một lần bằng dầu gội để ngăn ngừa vảy tích tụ. 
• Mẹ bỉm nên đảm bảo chế độ ăn uống đủ vitamin E, C, Omega-3 và K để giúp trẻ có thể hấp thu qua sữa mẹ tốt.
• Không đội mũ len, áo len cho trẻ mà nên chọn những loại vải bông, lụa. 
• Đảm bảo môi trường sống sạch sẽ, tránh khói bụi và lông thú.
• Nên đeo bao tay cho trẻ sơ sinh để tránh việc trẻ gãi, cào gây tổn thương da dầu. 

Viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa là bệnh da liễu xuất hiện từ nhỏ với đặc trưng là da đỏ, khô, bong vảy. Trong một số trường hợp, bệnh lý này còn gây ngứa và chảy dịch. Ở trẻ sơ sinh, tổn thương này thường xuất hiện ở mặt, hiếm khi gặp ở thân mình, bàn chân, cẳng chân hay tay. 

Viêm da cơ địa gây ngứa ngáy dữ dội, trẻ thường xuyên cào gãi hoặc chà xát khiến da bị tổn thương, nhiễm trùng. Nếu tình trạng trên kéo dài sẽ tạo thành lớp sừng cứng và sẫm màu, vô cùng mất thẩm mỹ. 

Nguyên nhân

Theo thống kê, có 15 – 20% trẻ em có biểu hiện của bệnh viêm da cơ địa. Bệnh viêm da ở trẻ sơ sinh này thường xuất hiện do những nguyên nhân như sau:

• Làn da của bé còn yếu và khá nhạy cảm nên dễ bị kích ứng bởi độ ẩm, nhiệt độ, chất tẩy rửa, quần áo,…
• Bé bị dị ứng với vật nuôi, côn trùng, phấn hoa, thực phẩm mà người mẹ ăn.
• Dị ứng với kem dưỡng ẩm hoặc các sản phẩm chăm sóc da cho trẻ sơ sinh khác. 

Dấu hiệu nhận biết

Các biểu hiện của bệnh viêm da cơ địa rất dễ nhầm lẫn với các bệnh khác và gây nên không ít khó khăn trong việc điều trị. Trẻ sơ sinh khi mắc phải bệnh lý da liễu này sẽ có các biểu hiện như sau:

• Trên da của các bé có xuất hiện những mảng đỏ, khô và ngứa do viêm nhiễm.
• Da bị ngứa liên tục khiến trẻ khó chịu, quấy khóc, gãi làm trầy xước, phồng rộp, chảy nước, đóng vảy hoặc nhiễm trùng. 
• Da bị sần sùi, có màu đậm hơn nếu bị mắc trong thời gian dài. 
• Bệnh viêm da cơ địa ở trẻ sơ sinh thường xuất hiện ở mặt, ít gặp ở tay, chân. 

Cách điều trị

Những biểu hiện của bệnh sẽ khiến trẻ khó chịu, mệt mỏi,… ít nhiều làm ảnh hưởng tới chế độ sinh hoạt, ăn uống cũng như sự phát triển của các bé. Chính vì thế, cha mẹ có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ để đưa ra giải pháp điều trị an toàn, hiệu quả cho con. Theo đó, các cách thường được áp dụng là cho trẻ dùng thuốc hoặc chữa trị bằng mẹo dân gian tại nhà. Cụ thể như sau:

• Chữa bằng thuốc: Bạn có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu để cho trẻ sử dụng thuốc bôi ngoài da, thuốc kháng Histamin, kem dưỡng ẩm,…
• Chữa viêm da ở trẻ sơ sinh bằng mẹo dân gian: Viêm da cơ địa ở trẻ nhỏ có thể điều trị bằng các mẹo dân gian như dùng tắm với lá trầu không, lá lốt, lá bàng hoặc cây sài đất,… Tuy nhiên, bạn cần áp dụng đúng cách và cẩn thận trong việc chuẩn bị nguyên liệu để tránh làm tình trạng bệnh nặng hơn. 
• Vệ sinh da thường xuyên: Việc vệ sinh da thường xuyên và đúng cách cũng là một trong những biện pháp hỗ trợ tốt cho việc điều trị bệnh viêm da cơ địa ở trẻ. Bạn chỉ nên dùng sữa tắm dịu nhẹ, tránh gây kích ứng cho da bé. Nên tắm bằng nước ấm thay vì tắm nước nóng cho con, khiến cơ thể bé bị mất lớp ẩm tự nhiên, gây khô da. Sau khi tắm xong, các mẹ nên thoa cho bé một lớp dưỡng ẩm để khóa ẩm, tránh tình trạng khô da gây ngứa ngáy khó chịu. 

Viêm da ở trẻ sơ sinh: Bệnh viêm da dị ứng

Viêm da ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là viêm da dị ứng là một bệnh lý da liễu tương đối phổ biến. Tên gọi này được sử dụng để chỉ phản ứng của da với các loại dị ứng khác nhau. Được biết, da của trẻ sơ sinh chỉ dày bằng ⅕ da của người lớn, thêm vào đó hàng rào chức năng bảo vệ lớp sừng còn hạn chế nên dễ khiến da bị tổn thương bởi những tác nhân bên ngoài. 

Nguyên nhân

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng viêm da dị ứng, cụ thể như:

• Do yếu tố di truyền từ bố mẹ, nếu bố mẹ bị mắc bệnh liên quan tới viêm mũi dị ứng, mề đay, hen suyễn thì trẻ cũng có nguy cơ bị. 
• Do nhiễm virus.
• Dị ứng thuốc.
• Dị ứng thức ăn, nhựa cao su, mỹ phẩm, nước hoa,…
• Do cọ xát da.
• Phản ứng với điều kiện thời tiết nóng, lạnh hoặc do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. 

Dấu hiệu nhận biết

Các dấu hiệu viêm da tiếp xúc dị ứng ở trẻ sơ sinh có thể bùng phát tức thời và biến mất đột ngột. Triệu chứng sẽ có sự khác biệt ở mỗi trẻ khác nhau, tuy nhiên cơ bản chúng sẽ bao gồm những biểu hiện như sau:

• Da đỏ, khô và bong vảy.
• Trẻ bị ngứa, nổi mụn nước thành các mảng đỏ.
• Sưng nhẹ, bề mặt da hình thành lớp sừng dày.
• Khi trẻ gãi sẽ khiến vùng da bị tổn thương chảy dịch vàng.
• Làn da sần sùi. 

Điều trị

Viêm da dị ứng ở trẻ nhỏ là một triệu chứng không khó điều trị nhưng trước tiên phụ huynh cần đưa trẻ tới thăm khám ở bệnh viện. Qua thăm khám, bác sĩ sẽ đưa ra cách điều trị phù hợp để cha mẹ có thể áp dụng cho con. 

Với những làn da nhạy cảm có xuất hiện tình trạng bội nhiễm, trẻ sẽ được chỉ định điều trị sử dụng thuốc để giảm độ nghiêm trọng cũng như ngăn ngừa bội nhiễm tiến triển. Bác sĩ sẽ tùy theo tình trạng cụ thể của từng bé để đưa ra các phương pháp điều trị với thuốc như sau:

• Sử dụng kem corticosteroid, thuốc mỡ để bôi.
• Cho các bé uống thuốc kháng Histamine.
• Dùng thuốc kháng viêm có chứa Steroid.
• Dùng lotion hoặc kem bôi chuyên dụng.
• Dùng khăn ướt để đắp lên mặt nhằm giảm tình trạng ngứa ngáy, khó chịu. 
• Dùng một số thảo dược như lá lốt, kinh giới, lá trầu để làm sạch vùng da bị viêm nhiễm. 

Viêm da ở trẻ sơ sinh nên ăn gì, kiêng gì tốt nhất?

Chế độ ăn uống hàng ngày của mẹ bỉm có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả điều trị viêm da ở trẻ sơ sinh. Bở trẻ dưới 1 tuổi thường sẽ hấp thụ dưỡng chất thông qua sữa mẹ nên thực đơn ăn uống mỗi ngày của mẹ cần thay đổi để đảm bảo sức khỏe tốt cho con.

Theo đó, trẻ bị viêm da cơ địa cần tránh cho trẻ sử dụng hoặc mẹ bỉm cần hạn chế bổ sung những món sau đây:

• Đậu nành, chế phẩm từ đậu nành: Trong đậu nành có chứa protein có thể khiến trẻ bị dị ứng da và làm ảnh hưởng tới chức năng tiêu hóa của trẻ nhỏ. 
• Một số loại sữa: Các mẹ chỉ nên cho trẻ ăn sữa mẹ, cần hạn chế dùng sữa bò hoặc kem, phô mai,… vì trong sữa có chứa nhiều hoạt chất có thể khiến làn da mỏng manh của trẻ trở nên nhạy cảm hơn.

• Hạn chế ăn thịt có chứa nhiều đạm: Khi dung nạp lượng đạm quá nhiều có thể gây rối loạn tiêu hóa ở trẻ. Bên cạnh đó, quá trình chuyển hóa đạm khá phức tạp nên dễ sinh ra những thành phần không tốt cho da, có thể khiến da trẻ bị kích ứng và viêm. 
• Trứng: Tương tự như thịt, trứng có chứa nhiều protein – tác nhân chính khiến tình trạng viêm da trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, cha mẹ không nên ăn trứng hoặc chế biến các món ăn dặm với trứng cho các bé. 
• Không ăn đồ ăn nhiều dầu mỡ: Đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ sẽ cản trở hoạt động của hệ miễn dịch, độc tố tích tụ dưới da gây viêm nhiễm nghiêm trọng hơn. 
• Không ăn nho, trái cây có chứa salicylate: Nếu trái cây có chứa nhiều hoạt chất này có thể làm tình trạng viêm da cơ địa bùng phát dữ dội. 

Bên cạnh những loại thực phẩm không nên sử dụng thì trẻ sơ sinh và mẹ bỉm cần bổ sung thêm các loại thực phẩm sau:

• Rau củ quả, trái cây tươi: Trong rau củ, trái cây có lượng lớn vitamin A, C rất tốt cho làn da đang bị tổn thương. Các hoạt chất này sẽ nhanh chóng khôi phục và rút ngắn thời gian điều trị bệnh lý da liễu.
• Thực phẩm có chứa Omega 3: Cá hồi, cá ngừ và các loại hạt hạch có chứa rất nhiều Omega 3 giúp kháng viêm, tăng cường miễn dịch cho trẻ rất tốt. 
• Thực phẩm có chứa men vi sinh: Đây là nhóm thực phẩm có chức năng cải thiện đường ruột, tăng miễn dịch, giúp cơ thể khỏe mạnh, hạn chế viêm da tái phát trở lại. 
• Chế biến món ăn với nghệ: Bên cạnh đó, mẹ bỉm có thể chế biến các món ăn cùng với nghệ tươi hoặc bột nghệ. Bởi trong nghệ có chứa chất chống oxy hóa, kháng viêm, tăng sức đề kháng và làm ức chế hoạt động của vi khuẩn tại vùng da đang bị viêm.

Cần lưu ý gì khi điều trị viêm da ở trẻ sơ sinh?

Bệnh viêm da ở trẻ sơ sinh không nguy hiểm, bệnh có thể hết ngay sau vài ngày hoặc có thể kéo dài thành từng đợt. Tuy nhiên, trẻ sơ sinh là đối tượng rất dễ nhạy cảm nên cần được quan tâm điều trị để tránh biến chứng và các tổn thương về sau trên làn da. Những vấn đề mà cha mẹ cần lưu ý khi điều trị viêm da cho trẻ nhỏ gồm có:

• Cần quan sát con nhỏ để phát hiện các dấu hiệu bất thường của con, từ đó giúp các bé giảm nhanh các triệu chứng ngứa ngáy, khó chịu. 
• Đầu tiên, cha mẹ nên đưa con đi khám sau khi phát hiện các dấu hiệu khác thường trên da. Phụ huynh không nên tự điều trị cho trẻ ở nhà khi chưa xác định đúng đó là bệnh gì, nguyên nhân gây bệnh từ đâu.
• Nên lựa chọn các biện pháp an toàn và phù hợp với trẻ sơ sinh để điều trị. Tốt nhất, các bạn cần tham khảo qua ý kiến của bác sĩ trước khi áp dụng các biện pháp điều trị viêm da ở trẻ nhỏ. 
• Nên vệ sinh cho các bé thường xuyên và đúng cách theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc người có chuyên môn. Đồng thời đảm bảo môi trường sống sạch sẽ, mặc quần áo thoải mái cho trẻ.

Nhìn chung, viêm da ở trẻ sơ sinh không nguy hiểm và sẽ tự khỏi theo thời gian. Tuy nhiên, nếu không được chăm sóc đúng cách thì bệnh lý này vẫn có nguy cơ nhiễm trùng, gây sẹo, khiến trẻ khó chịu, quấy khóc và làm ảnh hưởng trực tiếp tới sự phát triển của các con trong giai đoạn đầu đời. Vì thế nên cha mẹ cần chủ động trong việc tìm hiểu kiến thức có chọn lọc để chăm sóc bé tốt hơn.